Duurzaamheid en circulariteit winnen aan belang bij bouwend Vlaanderen. De sector zelf onderkent intussen de nood om te evolueren naar een duurzamere en meer circulaire omgang met het bouwproces. Ook bij kandidaat-bouwers is er best wel de ambitie om volgens duurzame en circulaire principes te bouwen, maar vaak ontbreekt het hen aan kennis en feeling met deze nieuwe manier van wonen. Architectenbureau Plan B besloot daar een mouw aan te passen door een duurzame conceptwoning te bouwen in het Vlaams-Brabantse Schiplaken, waarvoor Soprema demonteerbare en herbruikbare isolatie leverde.

Projectinfo:

Project: Duurzame conceptwoning

Locatie: Schiplaken

Bouwjaar: 2021

Bouwheer: Plan B

Architect: Plan B

Betrokken partner(s): Soprema

Kennismaken met duurzaam

“Het is voor ons als architecten een leerproces geweest, om tot het besef te komen dat we anders – lees: duurzamer – moeten omspringen met bouwmaterialen en -technieken, energie…,” steekt Timothy Vergauwen van wal. De architect en algemeen directeur van architectenbureau Plan B ziet dat de markt zélf maar moeizaam lijkt te volgen; onbekend maakt immers onbemind. Daarop besloot hij een conceptwoning te bouwen met een zo laag mogelijke ecologische voetafdruk, zodat klanten en kandidaat-bouwers voeling konden krijgen met duurzaam bouwen. “Bovendien is het voor onszelf dé gelegenheid om te monitoren en te meten in hoeverre de resultaten uit onze studies en academische modellen overeenkomen met de praktijk,” voegt Vergauwen toe.

Demonteerbaar en herbruikbaar

Voor het isoleren van de conceptwoning deed de architect beroep op Soprema. Tom Van Opstal is Manager Specifications bij de isolatiespecialist: “Hier hebben we een volledig herbruikbare isolatie op de bouwschil aangebracht. In tegenstelling tot vroeger gebruiken we geen lijmtechnieken meer om de isolatie te bevestigen, maar doen we dat op een mechanische manier. Op het dak ligt de isolatie zelfs los, met balast op uiteraard.”

Van Opstal vervolgt: “we hebben bewust gekozen voor mechanisch bevestigde XPS-isolatie, aangezien de lange levensduur hier perfect in het plaatje past. Onze huidige platen bestaan al voor 90% uit gerecycleerd materiaal. Daarnaast kan al het afval van onze platen terug naar onze fabriek in Tongeren, waar het als hergebruikte grondstof rechtstreeks in de productievaten terechtkomt. Bovendien kan de isolatie simpel opnieuw gedemonteerd worden, zodat volgende generaties het materiaal opnieuw kunnen gebruiken – als plaat of als grondstof – wanneer deze woning haar levensduur volbracht heeft.”

Rol fabrikant in circulariteit

Voor het isolatieverhaal in deze conceptwoning werd nauw overleg gepleegd tussen architect en fabrikant. Laatstgenoemde heeft volgens Vergauwen een sleutelrol te spelen in de transitie naar duurzaam en circulair bouwen: “Het is uiteindelijk de fabrikant die de meeste knowhow heeft van hun producten. Voor ons als architecten is het heel belangrijk om goede feedback te krijgen. Uiteraard doen we ook zelf marktonderzoek – naar productiemethodes voor isolatieplaten, materiaalgebruik, afbraaksnelheid… Door onze bevindingen af te toetsen met de informatie die de fabrikant ons geeft kunnen we een geïnformeerde beslissing maken over het duurzaamheids- en circulariteitspotentieel van de producten in kwestie.”